Effect bètablokkers na acuut myocardinfarct bij patiënten zonder hartfalen

Michelle van Mulken en Shari Nicatia, apothekers in opleiding tot specialist

februari 2017

Waarom dit onderzoek?
Alle studies van de afgelopen decennia naar de voordelen van bètablokkers na een acuut myocardinfarct (AMI) zijn uitgevoerd in een tijdperk waarbij reperfusietherapie niet gebruikelijk was. Deze resultaten zijn niet extrapoleerbaar naar de huidige situatie, waarbij deze behandeling tot de standaard hoort. Door een gebrek aan recente bewijslast voor het gebruik van bètablokkers na reperfusietherapie worden de korte- en langetermijneffecten op mortaliteit in twijfel getrokken.

Onderzoeksvraag
Wat is het verband tussen het kort- en langdurend gebruik van bètablokkers en de mortaliteit op de korte en lange termijn na een AMI?

Hoe werd dit onderzocht? 
Prospectief onderzoek werd uitgevoerd met behulp van gegevens uit 223 locaties in Frankrijk waar patiënten werden behandeld voor een AMI. Patiënten met hartfalen of tekenen van hartfalen tijdens de opname werden geëxcludeerd. Alle data van geïncludeerde patiënten werd wekelijks geregistreerd. De ontslagmedicatie (waaronder dosering en type bètablokker) werd vastgelegd. De meest gebruikte bètablokkers waren acebutolol, atenolol, bisoprolol en metoprolol. Follow-up werd gerealiseerd door contact met behandelaar en patiënt. Door middel van drie analyses is gekeken of er een verband is tussen 1. het direct starten (<48 uur na opname) met een bètablokker en mortaliteit binnen 30 dagen (2679 patiënten, waarvan 2050 [76,5%] met bètablokker), 2. gebruik van bètablokkers bij ontslag en één-jaars-mortaliteit (2217 patiënten, waarvan 1783 [80,4%] met bètablokker) en 3. gebruik bètablokkers gedurende minstens één jaar en vijf-jaars-mortaliteit (1383 patiënten, waarvan 153 [11,1%] waren gestopt met de bètablokker).

Belangrijkste resultaten 
De mortaliteit binnen 30 dagen is significant lager wanneer binnen 48 uur een bètablokker wordt gestart (gecorrigeerde hazard ratio [HR] 0,46; 95% BI 0,26-0,82). Het gebruik van een bètablokker bij ontslag geeft geen significante daling in de éénjaars mortaliteit (gecorrigeerde HR 0,77; 95% BI 0,46-1,30). Continu gebruik gedurende één jaar geeft geen significante daling in de vijfjaars mortaliteit (gecorrigeerde HR 1,19; 95% BI 0,65-2,18).

Conclusie en consequenties voor de praktijk 
Het onderzoek suggereert dat het starten van een bètablokker in de acute fase na een AMI een daling geeft in de mortaliteit binnen 30 dagen. In de huidige richtlijnen wordt langdurig gebruik aanbevolen. Echter, uit deze studie lijkt dit geen toegevoegde waarde te hebben op de overleving na een AMI. Wellicht is dit een geschikt moment om de huidige richtlijnen opnieuw te beoordelen en zo nodig te herzien.

Literatuur
Puymirat E, Riant E, Aissoui N, Soria A, Ducrocq G et al. Bèta blockers and mortality after myocardial infarction in patients without heart failure: multicentre prospective cohort study. Br Med J 2016;354:i4801.