Visolie tijdens de zwangerschap vermindert kans op astma bij het kind

Sanne Geling en Suleyman Gönen, apothekers in opleiding tot specialist
april 2017

Waarom dit onderzoek?
Twintig procent van de kinderen in de Westerse landen krijgt op jonge leeftijd te maken met astma of ademhalingsstoornissen. De voeding in deze landen bestaat steeds meer uit plantaardige oliën. Dit leidt tot een verhoogde inname van omega 6-vetzuren en verminderde inname van omega 3-vetzuren. Met name eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), die in visolie voorkomen, zijn afgenomen. Observationele studies suggereren een relatie tussen een tekort aan visolie tijdens de zwangerschap en een verhoogde kans op astma of piepende ademhaling bij het kind.[1,2,3]

Onderzoeksvraag
In hoeverre zorgt suppletie van visolie in het derde trimester van de zwangerschap voor een verminderde kans op persisterende piepende ademhaling of astma bij het kind?[1]

Hoe werd dit onderzocht?
In een prospectief, dubbelblind, placebo-gecontroleerd onderzoek kregen 736 zwangeren in het derde trimester 2,4 gram visolie of olijfolie (placebo) tot één week na de bevalling. De kinderen werden vijf jaar lang gevolgd op de volgende primaire eindpunten: astma of persisterende piepende ademhaling. Secundaire eindpunten waren lage luchtweginfecties, astma-exacerbaties, eczeem en allergische gevoeligheid.[1]

Belangrijkste resultaten
De kans op astma of persisterende piepende ademhaling in de interventiegroep en de controlegroep was respectievelijk 16,9 en 23,7%. Dit is een verlaging van 30,7%. Dit verschil was statistisch significant (hazard ratio [HR] 0,69; 95% BI 0,49-0,97) en het grootste effect was bij zwangeren, bij wie de bloedspiegels van EPA en DHA het laagste was bij de start van de suppletie, namelijk 17,5 versus 34,1% (HR 0,46; 95% BI 0,25-0,83). Wat betreft de secundaire eindpunten wordt visolie geassocieerd met een lager risico op lage luchtweginfecties (31,7 versus 39,1%; HR 0,75; 95% BI 0,58-0,98). Op de andere secundaire eindpunten zijn er geen significante associaties gevonden.[1]

Consequenties voor de praktijk
In het artikel wordt aangeraden om zwangere vrouwen in het derde trimester te suppleren met visolie en met name de zwangeren met lage EPA- en DHA-bloedspiegels. De aanbeveling wordt in het bijzonder ondersteund door de methodologische kwaliteit van de studie, de populatiegrootte en een lage NNT van 14,6. Er is echter in deze studie een dosering gebruikt die twaalf keer zo hoog is als de normale dagelijkse inname (overeenkomend met één portie vis per week) aanbevolen door het Voedingscentrum.[4] De auteurs nemen aan dat hetzelfde effect ook bij een lagere dosering zal optreden. Dit is echter niet onderzocht. 
Er dient meer onderzoek te worden gedaan naar de optimale dosering van visolie, het effect bij andere populaties en de eventuele langetermijneffecten bij een hoge dosering. Tot die tijd is preventief suppleren van visolie bij zwangeren voorbarig. Desalniettemin is het goed om deze vrouwen te stimuleren voldoende omega 3-vetzuren tot zich te nemen, mede door de positieve effecten op de groei van het ongeboren kind.[4]

Literatuur
1. Bisgaard H, Stokholm J, Chawes B, Vissing N, Bjarnadóttir E, Schoos A-M et al. Fish Oil-Derived Fatty Acids in Pregnancy and Wheeze and Asthma in Offspring. Single-center, double-blind, placebo-controlled, parallel-group trial. N Engl J Med 2016 december.
2. Blumer N, Renz H. Consumption of omega 3-fatty acids during perinatal life: role in immune-modulation and allergy prevention. J Pernat Med 2007; 35: suppl 1: s12-8.
3. Willers SM, Devereux G, Craig LCA et al. Maternal food consumption during pregnancy and asthma, respiratory and atopic symptoms in 5-year-old children. Thorax 2007;62:773-779.
4. Voedingscentrum Encyclopedie; Omega 3.