Escitalopram: minder risico op sterfte bij patiënten met depressie na acuut coronair syndroom?

Evianne van der Kruk en Ouiâm Lasfar, apothekers in opleiding tot specialist
december 2018

Waarom dit onderzoek?
Depressie is een veelgeziene comorbiditeit bij patiënten die recent een acuut coronair syndroom (ACS) hebben doorgemaakt, en wordt geassocieerd met een verhoogde mortaliteit en niet-fatale incidentie. Er zijn nog geen eenduidige studies voorhanden die aantonen dat antidepressiva effectief zijn op cardiale uitkomsten op de lange termijn bij depressieve patiënten met een recent doorgemaakte ACS.

Onderzoeksvraag
Wat is het effect van behandelen met escitalopram op cardiale uitkomsten op de lange termijn bij depressieve patiënten die recent een ACS hebben doorgemaakt?

Hoe werd dit onderzocht
In een dubbelblind, gerandomiseerd, placebo-gecontroleerd onderzoek zijn 300 Koreaanse patiënten die recent een ACS hebben doorgemaakt en bij wie een depressie is vastgesteld, gevolgd gedurende maximaal elf jaar. De patiënten werden verdeeld in twee groepen: behandeling met escitalopram 5, 10, 15 of 20 mg per dag (n=149) of placebo (n=151) gedurende 24 weken. Het primaire eindpunt waren major adverse cardiac events (MACE); dit is een samenstelling van mortaliteit, een myocardinfarct (MI) en percutane coronaire interventie (PCI). Secundaire eindpunten waren mortaliteit, cardiale sterfte, MI en PCI. Cox proportional hazardmodellen zijn gebruikt om de twee groepen te vergelijken tot een eerste incident optrad.1

Belangrijkste resultaten
Alle deelnemers zijn gevolgd gedurende vijf à elf jaar (mediaan 8,1 jaar [7,1-9,0]). Hierbij is aangetoond dat de behandeling met escitalopram bij depressieve patiënten met recent myocardinfarct een lager risico geeft op MACE (40,9%) in vergelijking tot placebo (53,6%) (hazard ratio [HR] 0,69 [0,49-0,96]). Bij de secundaire eindpunten mortaliteit, cardiale sterfte en PCI is geen significant verschil gevonden. De incidentie MI was in de escitalopramgroep wel significant lager (8,7%) dan de placebogroep (15,2%) (HR 0,54 [0,27-0,96]). Opvallend hierbij was dat er geen gevallen van MI bijkwamen na een periode van zeven jaar tot aan het einde van de studie.

Consequenties voor de praktijk
Het onderzoek toont aan dat behandeling met escitalopram bij patiënten met een depressie na een recent doorgemaakt acuut coronair syndroom het risico op cardiale incidenten verlaagt. De patiënten werden geworven in een cardiologie-afdeling van één enkel ziekenhuis in Korea. Dit beperkt de generaliseerbaarheid van de bevindingen. De resultaten van de secundaire uitkomsten hebben kleine patiëntaantallen, wat de power vermindert. Verder is het gebruik van antidepressiva na één jaar follow-up niet geëvalueerd. Dit kan ook invloed hebben op de uitkomsten op de lange termijn cardiale. Echter, het aantal deelnemers dat een jaar na het ACS een antidepressivum gebruikte was laag en de bevindingen veranderden niet na exclusie van deze groep. 
Al met al blijft het de vraag of de resultaten meegenomen kunnen worden voor de Nederlandse situatie, aangezien de onderzoekspopulatie geen afspiegeling is van onze samenleving. Ook rijst de vraag of behandeling met andere soorten antidepressiva het risico op cardiale incidenten verlaagt.

Literatuur
1. Kim JM, Stewart R, Lee YS, Lee HJ, Kim MC, Kim JW et al. Effect of Escitalopram vs Placebo Treatment for Depression on Long-term Cardiac Outcomes in Patients With Acute Coronary Syndrome: A Randomized Clinical Trial. JAMA 2018 Jul 24;320(4):350-358. doi: 10.1001/jama.2018.9422.