Renale effecten bij SGLT2-remmers

Aya Al-Rashed, apotheker in opleiding tot specialist
mei 2019

Waarom dit onderzoek?
In eerdere studies is aangetoond dat het gebruik van natriumglucose-cotransporter 2 (SGLT2)-remmers door patiënten met diabetes type 2 de ontwikkeling van renale complicaties vertraagt.[1,2] Daarentegen zouden SGLT2-remmers de nierfunctie (eGFR) verlagen en mogelijk tot acuut nierfalen leiden. Wegens deze tegenstrijdigheden is meer onderzoek nodig over het effect van SGLT2-remmers op renale eindpunten.

Onderzoeksvraag
Wat zijn de kortetermijneffecten van SGLT2-remmers versus dipeptidylpeptidase-4 (DPP-4)-remmers op renale eindpunten?

Hoe werd dit onderzocht?
In deze retrospectieve cohortstudie zijn gegevens gebruikt uit de centrale database van de Maccabi Healthcare Services (MHS), de op één na grootste organisatie voor zowel verstrekking als verzekering van gezondheidszorg in Israël.[3] Geïncludeerd zijn patiënten met diabetes type 2 bij wie een SGLT2-remmer (n=6418) of DPP-4-remmer (n=5604) is gestart in de periode tussen 1 april 2015 tot 30 juni 2017. Daarnaast dient het middel tweemaal opeenvolgend te zijn voorgeschreven binnen 120 dagen en dienen klinische gegevens beschikbaar te zijn van meer dan een jaar voor de startdatum van het middel. Exclusiecriteria zijn een leeftijd jonger dan 18 jaar, diabetes type 1 en gerapporteerde dialyse voor de startdatum. Om de eindpunten te bepalen werden gegevens verzameld van de serumcreatininespiegels rondom de behandeling. De primaire eindpunten in het onderzoek zijn 30% verlaging van de eGFR en ziekenhuisopname met acuut nierfalen of eindstadium nierfalen.

Belangrijkste resultaten
Bij beide eindpunten is een gunstig effect gevonden van de SGLT2-remmer ten opzichte van de DPP-4-remmer. Een verlaging van 30% van de eGFR en ziekenhuisopname met acuut nierfalen of eindstadium nierfalen geven respectievelijk een odds ratio van 0,70 en 0,47. Alle waarden zijn significant. Echter, een opvallende daling van de nierfunctie wordt waargenomen bij diabetici met een matig verminderde nierfunctie (eGFR 45 to 60 mL/min/1,73 m2).

Belangrijkste conclusies
Het onderzoek laat zien dat SGLT2-remmers geen verhoogd risico geven op renale complicaties bij diabetici. Niettemin is er wel sprake van achteruitgang van de eGFR bij een al matig verminderde nierfunctie. In dit geval wordt aanbevolen om de nierfunctie te monitoren.

Consequenties voor de praktijk
In deze cohortstudie worden SGLT2-remmers niet vergeleken met een placebo of de standaardbehandeling, maar met DDP-4-remmers. De onderzoekers geven hier geen duidelijke reden voor. De resultaten zijn dus voornamelijk toepasbaar bij diabetici die mogelijk al een standaardbehandeling krijgen en waarbij een keuze moet worden gemaakt tussen een SGLT2- en DDP-4-remmer. Hoewel de aanbeveling wordt gemaakt om alleen bij een matig verminderde nierfunctie de nierfunctie te monitoren, zou dit te allen tijde aan te bevelen zijn bij diabetici.

Literatuur
1. Wanner C, Inzucchi SE, Zinman B. Empagliflozin and progression of kidney disease in type 2 diabetes. N Engl J Med 2016;375:1801-1802. 2117-2128.
2. Neal B, Perkovic V, Mahaffey KW et al. Canagliflozin and cardiovascular and renal events in type 2 diabetes. N Engl J Med 2017;377:644-657.
3. Cahn A, Melzer-Cohen C, Pollack R, Chodick G, Shalev V. Acute renal outcomes with sodium-glucose co-transporter-2 inhibitors: Real-world data analysis. Diabetes Obes Metab 2018;1-9.