Colchicine verlaagt de kans op cardiovasculaire gebeurtenissen

Marjon Faaij en Marieke van Donselaar, apothekers in opleiding tot specialist
november 2020

Waarom dit onderzoek? 
Uit de LoDoCo- en COLCOT-studies blijkt dat het dagelijks gebruik van 0,5 mg van het ontstekingsremmende geneesmiddel colchicine het risico op cardiovasculaire gebeurtenissen bij patiënten met chronische coronaire hartziekte vermindert. Echter, dit betroffen open-label onderzoeken met een klein aantal patiënten. Om deze resultaten te kunnen bevestigen, hebben onderzoekers een groot, gerandomiseerd, gecontroleerd, dubbelblind onderzoek (LoDoCo2) uitgevoerd.

Onderzoeksvraag
Zorgt een eenmaal daagse dosering van 0,5 mg colchicine voor een verminderd risico op het samengestelde primaire eindpunt cardiovasculaire gebeurtenissen (cardiovasculaire sterfte, spontane hartinfarct, ischemische beroerte of ischemie-aangedreven coronaire revascularisatie) bij patiënten met chronische coronaire hartziekte vergeleken met placebo?

Hoe werd dit onderzocht?
Er werden 5522 patiënten met een chronisch coronaire hartziekte tussen de 35 en 82 jaar uit Australië en Nederland gerandomiseerd over twee groepen. Zij ontvingen dagelijks 0,5 mg colchicine of placebo in aanvulling op lipide verlagende, bloeddrukverlagende en/of antitrombotische therapie. Patiënten waren klinisch stabiel voor tenminste zes maanden en hadden geen matig tot ernstig nierfalen, ernstig hartfalen, ernstige hartklepafwijkingen of bekende bijwerkingen van colchicine. De geïncludeerde personen werden ten minste één jaar en met een mediaan van 28,6 maanden gevolgd.

Belangrijkste resultaten
Bij 187 patiënten (6,8%) in de colchicinegroep en bij 264 (9,6%) in de placebogroep vond een cardiovasculaire gebeurtenis plaats. De incidentie was significant lager bij colchicine dan bij placebo (incidentie 2,5 versus 3,6 gebeurtenissen per 100 persoonsjaren; hazard ratio 0,69; 95% betrouwbaarheidsinterval 0,57-0,83). In de colchicinegroep overleden echter meer patiënten aan een niet-cardiovasculaire oorzaak dan in de placebogroep (incidentie 0,7 versus 0,5 gebeurtenissen per 100 persoonsjaren; HR 1,51; 95%BI 0,99-2,31). Er was geen significant verschil te zien in de totale sterfte (cardiaal en niet-cardiaal) in de colchicine- en placebogroep (incidentie respectievelijk 0,9 versus 0,8 gebeurtenissen per 100 persoonsjaren; HR 1,21; 95%BI 0,86-1,71).

Belangrijkste conclusies
Bij patiënten met chronisch coronaire hartziekte resulteerde een dagelijkse dosis van 0,5 mg colchicine in een 31% lager relatief risico op cardiovasculaire gebeurtenissen vergeleken met placebo. De totale en niet-cardiovasculaire sterfte was echter hoger in de colchicine- dan in de placebogroep, dit was niet significant; hoewel een hazard ratio van 1,51 bij niet-cardiovasculaire sterfte mogelijk zorgwekkend is.

Consequenties voor de praktijk
De resultaten van dit onderzoek komen overeen met de resultaten uit de LoDoCo- en COLCOT-onderzoeken en bevestigen de gunstige effecten van colchicine bij patiënten met chronisch coronaire hartziekte. Er zijn echter enkele beperkingen in dit onderzoek te noemen die de extrapolatie naar de dagelijkse praktijk kunnen verhinderen. Zo is de onderzoekspopulatie geen goede afspiegeling van de normale populatie, vanwege het lage percentage vrouwen (15,3%) dat deelnam aan dit onderzoek. Daarnaast is er niet gekeken naar de bloeddruk, lipidewaarden of ontstekingsindicatoren voor de start van het onderzoek. Wel kan worden gesteld dat de gunstige effecten van colchicine zichtbaar waren in de meerderheid van de subgroepen met betrekking tot geslacht, leeftijd, rookstatus, hypertensie, diabetes, nierfunctie, voorgeschiedenis acuut coronair syndroom, voorgeschiedenis coronair revascularisatie, boezemfibrilleren, statinedosering en ezetimibegebruik.

Literatuur
Nidorf S, Fiolet A, Mosterd A, Eikelboom J, Schut A, Opstal T et al. Colchicine in patients with chronic coronary disease. N Eng J Med 2020 August 31.