Intranasaal ketamine bij kinderen met acute pijn

Arthur Merién en Anke Nabuurs, apothekers in opleiding tot specialist
november 2020

Waarom dit onderzoek?
Op de spoedeisende hulp afdeling is de behandeling van acute pijn een dagelijkse bezigheid. Hierbij wordt voornamelijk gebruik gemaakt van opioïden. Hoewel effectief, brengen opioïden ook nadelen met zich mee, zoals sedatie en verslavingsproblematiek. In de zoektocht naar alternatieven wordt in dit artikel intranasaal (IN) ketamine vergeleken met IN fentanyl voor de geschiktheid bij pijnbestrijding bij kinderen op de spoedeisende hulp.

Onderzoeksvraag
Is IN ketamine effectief en veilig vergeleken met IN fentanyl voor management van acute pijn bij kinderen op de spoedeisende hulp?

Hoe werd dit onderzocht?
Een meta-analyse werd uitgevoerd op basis van vier gerandomiseerde, gecontroleerde onderzoeken (RCT’s). Hierbij werd het pijnstillende effect en de veiligheid van IN ketamine in een dosis voor pijnstilling (1-1,5 mg/kg) vergeleken met IN fentanyl (1,5-2 mcg/kg) bij kinderen op de spoedeisende hulp met een trauma aan een extremiteit of acute buikpijn. Inclusiecriteria waren kinderen in de leeftijd ≤18 jaar die pijnbestrijding kregen op de spoedeisende hulp. Uitkomsten werden vergeleken op vier verschillende eindpunten namelijk: pijnreductie (na 10-15, 30 en 60 minuten), de noodzaak voor extra pijnstilling, het optreden van bijwerkingen en het optreden van sedatie.

Belangrijkste resultaten
IN ketamine is even effectief als IN fentanyl bij acute pijn bij kinderen, ook de nood tot het gebruik van extra pijnstilling is bij beide gelijk. Ketamine geeft een grotere kans op bijwerkingen dan fentanyl, maar in geen enkele studie trad een ernstige bijwerking op na het gebruik van IN ketamine. Daarnaast geeft IN ketamine een grotere kans op minimale tot matige sedatie vergeleken met IN fentanyl. Geen van de kinderen in zowel de ketamine- als fentanylgroep waren diep gesedeerd of niet wakker te krijgen.

Belangrijkste conclusies
Uit de meta-analyse komt naar voren dat IN ketamine een veilig alternatief is voor IN fentanyl. Bij IN ketamine is het risico op het optreden van bijwerkingen echter verhoogd. Het optreden van meer lichte sedatie (slaperig of suf voelen) bij het gebruik van IN ketamine kan een voordeel zijn op de spoedeisende hulp, omdat dit een deel van de angst, die gepaard gaat met de gebeurtenis, kan helpen verminderen. Er zijn echter slechts vier onderzoeken geïncludeerd in deze meta-analyse. Voor een meta-analyse is het wenselijk als meer en grotere onderzoeken geïncludeerd worden. Verder onderzoek is nodig om de optimale dosis van IN ketamine te bepalen.

Consequenties voor de praktijk
Ketamine intranasaal is effectief en kan veilig gebruikt worden bij pijnmanagement bij kinderen op de spoedeisende hulp. Of dit ook als een alternatief voor opiaten zal worden toegepast, zal afhangen van het tolereren van de bijwerkingen die IN ketamine geeft tegenover de wens om het gebruik van opiaten te beperken.

Literatuur
Oliveira J. e Silva L, Lee JY, Bellolio F, Homme JL, Anderson JL. Intranasal ketamine for acute pain management in children: A systematic review and meta-analysis. Am J Emerg Med 2020;38:1860-1866.

Gegevens

Hoofdcategorie: Uitgezocht

Categorie: uitgezocht 2020