er is veel energie in gestoken dit op te bouwen. We gaan er toch vanuit dat de patiënt die graag beter wil worden of zijn gezondheid wil behouden de voorschriften van zijn zorgprofessionals opvolgt. Het dossier wordt derhalve fanatiek via OZIS en LSP uitgewisseld in spoedsituaties en steeds vaker ook bij geplande ziekenhuisopnames? en daar begeven we ons op glad ijs.De Consumentenbond publiceerde in de Gezondheidsgids van augustus een steekproef uit de medische dossiers van een beperkt aantal en een navraag bij een groter aantal patiënten. Het zorgwekkende resultaat is dat zowel huisarts als apotheker zich over het algemeen niet houdt aan de richtlijn medicatieoverdracht. Dit vereist het up-to-date houden van het medicatieoverzicht. Huisarts en apotheker zijn dus niet op de hoogte van het gebruik van zelfzorggeneesmiddelen en recente wijzigingen in het geneesmiddelgebruik. Het wordt wellicht tijd het begrip reconciliatie los te koppelen van het geloof. Geloof en wetenschap staan wel vaker op gespannen voet met elkaar, maar het geloof in de juistheid van het opgeslagen patiëntdossier is inmiddels door vele wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke onderzoeken wel onderuit gehaald. Het medicatiedossier wordt niet simpelweg up-to-date en betrouwbaar gehouden door het koppelen en uitwisselen ervan. Het vereist een actieve inzet van de zorgverleners en een duidelijk regionaal protocol wie wát doet en hòe het wordt gedaan. Het kan ernstige schade voorkomen en levens redden. Uiteraard moet tegenover het meerwerk dat dit met zich meebrengt een passende vergoeding staan. Laten we over dat laatste ook nog even conciliatie bereiken.
Jos Lüers, hoofdredacteur
Ingezonden
De pil en terbinafine: ook geen
interactiesignaal meer
De signalering voor de interactie Pil + terbinafine is komen te vervallen per 1 augustus 2013 vanwege gebrek aan onderbouwing. Voor deze interactie geldt dezelfde situatie als voor de interactie Pil + antibiotica, waarbij de signalering is ingetrokken per 1 januari 2012. Hierover is destijds uitvoerig bericht, onder andere op de KNMP-site (knmp.nl). In de herziene NHG-Standaard Anticonceptie is de waarschuwing geschrapt. Dit is conform internationale richtlijnen van de World Health Organization Medical Eligibility for Contraceptive Use 2010 (WHOMEC) en de Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare 2011 (FSRH). Voor meer details wordt verwezen naar de risicoanalyse van deze interactie op de Kennisbank. KNMP Geneesmiddel Informatie Centrum
Gelezen
Domperidon
De Pharmacovigilance Risk Assesment Committee (PRAC) van het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) is dit voorjaar gestart met een herbeoordeling van domperidon. Aanleidingen hiervoor zijn nieuwe meldingen over bijwerkingen op het hart die de Belgische registratieautoriteit heeft ontvangen. Het is al langer bekend dat domperidon QT-verlenging en hartritmestoornissen kan veroorzaken. In 2011 heeft de Pharmacovigilance Working Party geadviseerd om de productinformatie van domperidon bevattende geneesmiddelen aan te passen met betrekking tot deze bijwerkingen. Ook heeft deze werkgroep geadviseerd hierin te vermelden dat voorzichtigheid geboden is bij hartaandoeningen zoals angina pectoris, hartfalen en hartritmestoornissen. Het advies van het PRAC naar aanleiding van de herbeoordeling wordt verwacht in december. In Nederland heeft domperidon een UA-status en is dus uitsluitend in de apotheek verkrijgbaar. In de apotheek kan de UA-standaard Domperidon worden gevolgd. Op deze manier kan worden gezorgd voor medicatiebegeleiding en -bewaking.1 2
Bronnen1 Domperidone-containing medicines. Review of domperidone started. www. ema.europa.eu, geraadpleegd 9 mei en 8 augustus 2013.2 UA-standaard Domperidon. KNMP Kennisbank, mei 2013.
Probiotica en antibioticum geïndiceerde diarree
Slecht nieuws voor de producenten van probiotica als Activia® en Yakult®. Probiotica zijn levende bacteriën waarvan geclaimd wordt dat ze een positief effect hebben op de gezondheid. Ze zouden darmklachten verminderen en de weerstand verhogen. Er zijn veel soorten probiotische bacteriën. De meeste bacteriën zijn lactobacillen (bijvoorbeeld Yakult®) of bifidobacteriën (Activia®). Naar het effect van deze middelen voor de preventie van antibioticum geïnduceerde diarree is veel onderzoek gedaan. In de onderzoeken werd op de eerste dag van de antibioticumkuur gestart met een lactobacillen of bifidobacillen bevattend preparaat en deze werd in totaal zo€™n twee tot zes weken doorgebruikt. In ongeveer de helft van de studies werd een positief effect van de probiotica op het voorkómen van diarree aangetoond, tegenover de andere helft waarin de middelen onwerkzaam bleken (Pharm Sel 2009;25:34-36). De vraag of probioticagebruikers minder darmklachten ervaren tijdens en na het gebruik van een antibioticum bleef hierdoor onbeantwoord. Onlangs is hierover meer bekend geworden. In The Lancet werden de resultaten van een grootschalig, gerandomiseerd, dubbelblind, placebo-gecontroleerd onderzoek naar het effect van een lactobacillen en bifidobacterium bevattend preparaat ter preventie van antibioticum geïnduceerde diarree gepubliceerd. Er deden ongeveer drieduizend patiënten mee. Zij waren allen 65 jaar en ouder en gebruikten tenminste één oraal of parenteraal toegediend antibioticum. De ene helft gebruikte daarnaast dagelijks het probioticum gedurende drie weken, de andere helft een placebo. Het optreden van antibioticum geïnduceerde diarree binnen acht weken en diarree ten gevolge van de bacterie C. Difficile binnen twaalf weken werd geanalyseerd. Diarree (inclusief C. Difficile) trad op bij 10,8% van de probioticumgebruikers en 10,4% van de placebogroep (RR 1,04; 95% BI 0,84-1,28). Diarree ten gevolge van C. Difficile trad zelden op: 0,8% in de probioticumgroep en 1,2% in de placebogroep. De verschillen waren niet significant en daarmee is er volgens de auteurs geen bewijs voor het lactobacillen en bificobacterium bevattend preparaat voor de preventie van diarree ten gevolge van antibioticumgebruik. Het gebruik van probiotica voor deze indicatie blijkt vooral een aanslag op de portemonnee.
Bron: Lactobacilli and bifidobacteria in the prevention of antibiotic-associated diarrhoea and Clostridium difficile diarrhoea in older inpatients (PLACIDE): a randomised, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial. The Lancet, Early Online Publication, 8 augustus 2013.