Verhoogd risico op myocarditis of myopericarditis na SARS-CoV-2 mRNA-vaccinatie

Jens From en Lamis Ibrahim, apothekers in opleiding tot specialist
juli-augustus 2022

Waarom dit onderzoek? 
Eerder case-controlled onderzoek toont aan dat er een verband bestaat tussen de BNT162b2- (Pfizer-BioNTech) en mRNA-1273-vaccins (Moderna) en het optreden van myocarditis en myopericarditis. Er was nog geen case-controlled cohortonderzoek die deze associatie prospectief heeft onderzocht binnen een gehele populatie. Dit onderzoek geeft inzicht in een grote populatiegroep die vanaf het begin gevolgd kon worden. Dit biedt een mogelijkheid om de resultaten tussen twee onderzoeksmethodes te vergelijken en het risico van myocarditis en myopericarditis verder te onderzoeken.

Onderzoeksvraag
Is er een verband tussen de BNT162b2- en mRNA-1273-vaccins en de ontwikkeling van myocarditis of pericarditis binnen 28 dagen na vaccinatie?

Hoe werd dit onderzocht?
Er is een cohortonderzoek uitgevoerd, waarbij 4.931.775 Denen werden gevolgd vanaf 1 oktober 2020 tot 5 oktober 2021. Er is gekeken naar de ontwikkeling van myocarditis en myopericarditis in die gehele periode bij alle geïncludeerde patiënten. Vervolgens is het optreden van deze complicaties vergeleken met de gevaccineerde en ongevaccineerde personen binnen de studiepopulatie.

Belangrijkste resultaten
Personen die werden gevaccineerd met het mRNA-1273-vaccin ontwikkelden bijna vier keer zo vaak myocarditis of myopericarditis in de 28 dagen na vaccinatie ten opzichte van ongevaccineerde personen (aHR 3,92; 95% BI 2,30-6,68). Bij het BNT162b2-vaccin kwamen deze complicaties in totaal 34% vaker voor (aHR 1,34; 95% BI 0,90-2,00). Bij vrouwen kwamen deze complicaties 273% vaker voor na vaccinatie met BNT162b2 (aHR 3,73; 95% BI 1,82-7,65). Bij het mRNA-1273-vaccin ontwikkelden 4,2 (95% BI 2,6-6,4) per 100.000 personen myocarditis of myopericarditis binnen 28 dagen na vaccinatie. Bij het BNT162b2-vaccin betrof dit 1,4 (95% BI 1,0-1,8).

Belangrijkste conclusies
Mensen die werden gevaccineerd met het mRNA-1273-vaccin hadden een significant verhoogde kans op myocarditis of myopericarditis binnen 28 dagen na vaccinatie, in vergelijking met ongevaccineerde personen. Bij het BNT162b2-vaccin was dit alleen het geval bij vrouwen. De mate waarin deze complicaties optraden was echter laag, en de gevolgen waren overwegend mild.

Consequenties voor de praktijk
Dit cohortonderzoek bevestigt dat de SARS-CoV-2 mRNA-vaccins over het algemeen veilig kunnen worden toegepast. Het risico op myocarditis of myopericarditis is weliswaar verhoogd (met name bij het mRNA-1273-vaccin), maar blijft een zeldzame complicatie. Bovendien is het beloop van deze complicatie overwegend mild gebleken. Om deze reden ondersteunt dit onderzoek daarom het algemene voordeel van vaccinatie met BNT162b2 en mRNA-1273 ten opzichte van een SARS-CoV-2-infectie en de complicaties die daarmee gepaard kunnen gaan.

Literatuur 
Husby A, Hansen JV, Fosbøl E, Thiesson EM, Madsen M, Thomsen RW, Sørensen HT, Andersen M, Wohlfahrt J, Gislason G, Torp-Pedersen C, Køber L, Hviid A. SARS-CoV-2 vaccination and myocarditis or myopericarditis: population based cohort study. Br Med J 2021 Dec 16;375:e068665.