Menu
  • Home
  • rubrieken
    • hoofdartikelen
    • hoofdredactioneel
    • uitgezocht
    • archieven
  • abonnementen / wijzigingen
  • Home
  • rubrieken
    • hoofdartikelen
    • hoofdredactioneel
    • uitgezocht
    • archieven
  • abonnementen / wijzigingen

uitgezocht 2020

Nr 1 Geen effect CYP2D6-screening op instellen nortriptyline of venlafaxine bij ouderen

  • Afdrukken

Geen effect CYP2D6-screening op instellen nortriptyline of venlafaxine bij ouderen

Zacharias de Waal & Melissa van Wijk, apothekers in opleiding tot specialist
januari 2020

Waarom dit onderzoek?
Als een depressie lang onbehandeld blijft, is de prognose slecht. Het is daarom van belang om patiënten snel in te stellen op een effectieve dosis antidepressivum. Dit belang wordt groter bij kwetsbare patiënten, zoals ouderen, en indien het antidepressivum van eerste keus niet effectief is of slecht verdragen wordt. Bij ouderen worden nortriptyline en venlafaxine vaak als tweede optie gekozen. De optimale dosering van deze antidepressiva wordt beïnvloed door genetische variatie van het cytochroom P450 2D6 (CYP2D6) enzym. Het is niet eerder onderzocht of screening op CYP2D6-enzymactiviteit invloed heeft op de duur tot het bereiken van een optimale dosering van nortriptyline of venlafaxine.

Onderzoeksvraag
Wat is het effect van CYP2D6-screening bij patiënten van 60 jaar en ouder op de duur tot het bereiken van adequate bloedspiegels van nortriptyline of venlafaxine?

Hoe werd dit onderzocht?
Er werden 202 patiënten geworven in verschillende instellingen voor geestelijke gezondheidszorg voor ouderen. De inclusiecriteria bestonden uit: 60 jaar of ouder, ernstige depressie en start van een behandeling met nortriptyline of venlafaxine. Voor alle patiënten werd het fenotype van CYP2D6 bepaald (zie tabel voor definities). Patiënten met een afwijkend fenotype (PM, IM of UM) werden willekeurig ingedeeld in een interventie- of controlegroep (respectievelijk DG-I en DG-C). Patiënten met een EM-fenotype werden ingedeeld in een tweede, niet gerandomiseerde controlegroep (NG-C). Voor patiënten in de interventiegroep werd het fenotype en een hierop gebaseerd algemeen dosisadvies gecommuniceerd naar de arts. Na 2, 4 en 6 weken werd de bloedspiegel bepaald van nortriptyline of venlafaxine. Deze was beschikbaar voor alle behandelend artsen. De behandeling en het monitoren hiervan verliep op de gebruikelijke wijze, waarbij ook aanvullende therapeutic drug monitoring (TDM) kon worden toegepast.

Belangrijkste resultaten
In de DG-I-groep bereikten 24 patiënten (88,9%) adequate bloedspiegels in gemiddeld 39,3 dagen (SD 12,3), vergeleken met 16 patiënten (72,7%) in de DG-C-groep in gemiddeld 39,6 dagen (SD 10,5) en 39 patiënten (68,4%) in de NG-C-groep in gemiddeld 48,1 dagen (SD 11,5). Er is geen verschil (p=0,663) tussen het gemiddeld aantal dagen bij DG-I en DG-C. Er is wel een verschil (p=0,003) tussen de DG-groepen samen en de NG-C-groep (gemiddeld [SD] dagen: DG-I 42,7 [15,2], n=27; DG-C 44,5 [13,0], n=22; NG-C 52,8 [13,0], n=57). Bij vergelijking van Kaplan-Meier-overlevingscurves van de DG-I- en DG-C-groep is geen significant verschil (p=0,425) waar te nemen. Vergeleken met de NG-C-groep was DG-I wel significant sneller (p=0,004) in het bereiken van een adequate bloedspiegel. De DG-C- en NG-C-groep toonden geen significant verschil (p=0,087). 
De sterke punten van dit onderzoek zijn, dat het de enige studie is waarbij het effect van CYP2D6-screening onderzocht is bij het starten van nortriptyline of venlafaxine bij ouderen en dat het pragmatische karakter ervan leidt tot grote externe validiteit. Zwakke punten zijn: patiënten die de studie hebben afgerond zijn significant jonger dan de uitvallers (artsen zijn mogelijk al ervaren in het vinden van de juiste dosis bij een PM- of IM-fenotype) en er waren onvoldoende patiënten geïncludeerd voor de berekende power.

Belangrijkste conclusies
Het vooraf communiceren van een afwijkend CYP2D6-fenotype aan de arts heeft geen effect op de duur tot het bereiken van adequate bloedspiegels van nortriptyline of venlafaxine bij ouderen.

Consequenties voor de praktijk
De resultaten van de studie bieden geen onderbouwing voor CYP2D6-screening naast de gebruikelijke zorg, waaronder bloedspiegelbepalingen (TDM), om bij ouderen met een depressie het instellen van de dosering van nortriptyline of venlafaxine te versnellen.

Literatuur
Schans J van der, Hak E, Postma M, Breuning L et al. Effects of Pharmacogenetic Screening for CYP2D6 Among Elderly Starting Therapy With Nortriptyline or Venlafaxine A Pragmatic Randomized Controlled Trial (CYSCE Trial). J Clin Psychopharmacol 2019;39:583-590.



Gegevens
Hoofdcategorie: Uitgezocht
Categorie: uitgezocht 2020
  1. Nr 2 Verband tussen suïcide en gebruik ARB’s in vergelijking met ACE-remmers
  2. Nr 3 Effectiviteit en veiligheid van een lage dosis colchicine na myocardinfarct
  3. Nr 4 Voorschrijfpatronen en risicofactoren geassocieerd met opiaatgebruik
  4. Nr 5 Langetermijneffecten van anastrozol bij borstkankerpreventie
  5. Nr 6 Het effect van SSRI’s bij milde depressies
  6. Nr 7 Effectiviteit en veiligheid antipsychotica in acute zorg bij schizofrenie
  7. Nr 8 Omalizumab bij kinderen: mogelijkheden bij constitutioneel eczeem
  8. Nr 9 Effectiviteit en veiligheid van eerstelijns antihypertensiva
  9. Nr 10 Deprescribing met STOPPFrail-criteria vermindert geneesmiddelgebruik en -kosten bij kwetsbare ouderen[1]
  10. Nr 11 Sterkere kinderbotten bij hoge dosis vitamine D tijdens de zwangerschap?
  11. Nr 12 Gabapentine bij ernstige alcoholontwenning
  12. Nr 13 Lithium en kinderwens: plan zwangerschap idealiter tijdens remissie
  13. Nr 14 Associatie tussen metformine en het risico op oesofageaal plaveiselcelcarcinoom
  14. Nr 15 Hoge vitamine B12-plasmaconcentratie geassocieerd met sterfte door alle oorzaken
  15. Nr 16 Geïndividualiseerde distributievorm verbetert de tijd binnen de therapeutische range bij vitamine K- antagonisten
  16. Nr 17 Tramadol bij pijn en symptomen gerelateerd aan fibromyalgie
  17. Nr 18 Gabapentine bij ernstige alcoholontwenningsverschijnselen
  18. Nr 19 Effect van levothyroxine op hartfunctie bij ouderen met subklinische hypothyroïdie
  19. Nr 20 Werking en veiligheid van rivaroxaban bij perifeer arterieel vaatlijden na revascularisatie
  20. Nr 21 Dapagliflozine bij hartfalen met en zonder diabetes mellitus type 2
  21. Nr 22 Roflumilastcrème effectief bij plaque psoriasis
  22. Nr 23 Statines na myocardinfarct bij 80-plussers
  23. Nr 24 Intranasaal ketamine bij kinderen met acute pijn
  24. Nr 25 Risico op depressie niet lager door vitamine D3-suppletie
  25. Nr 26 Colchicine verlaagt de kans op cardiovasculaire gebeurtenissen
  26. Nr 27 Metabole effecten van zeven antipsychotica bij patiënten met schizofrenie

Pagina 1 van 27

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • ...
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • Volgende
  • Einde
  • colofon
  • donaties
  • fus
  • pharma selecta
  • ps-online
  • studenten

© 2022 RN Webdesign

Aanmelden nieuwsbrief

Ben je apotheker of voorschrijver en wil je altijd op de hoogte zijn van de laatste geneesmiddelintroducties en farmacotherapeutische onderzoeken?

Mis niks! Schrijf je nu in en ontvang de Pharma Selecta nieuwsbrief automatisch in je mailbox

Ja Nee